Travel Tips
Jakie pamiątki przywieźć z Majorki?
Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?
Jak dostać się to Turkmenistanu?
Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić
Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial
Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?
10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów
Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?
Wiza do Iranu – tutorial
Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?
  • Partnerzy
  • Współpraca
  • Bucket List
  • Karta Curve
  • Prelekcje
  • Kontakt
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
Banner
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Azja Środkowa

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Miasta

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Azja Środkowa

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Mongolia

      Do Mongolii kolorowym Protonem!

      30 listopada, 2016

      Mongolia

      Ekspedycja wschód: Syberia i Mongolia #prolog

      19 kwietnia, 2016

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Turkmenistan

      Mauzoleum Gozli Ata w Turkmenistanie

      31 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Kanion Yangykala w Turkmenistanie – informacje praktyczne

      23 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

      15 października, 2019

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      bliski wschód

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • Europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Miasta

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Europa

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Portugalia

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Portugalia

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Portugalia

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Pierwsza podróż do Portugalii

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      azja płd-wsch

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Kambodża

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Bazary świata
    • Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Bazary świata

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Bazary świata

      Gdańsk też ma swoje bazary, czyli pchli targ…

      31 lipca, 2021

      Bazary świata

      Targ zwierząt w Sineu – Majorka, jakiej nie…

      3 maja, 2021

      Bazary świata

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Bazary świata

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Bazary świata

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Bazary świata

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Bazary świata

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Niezbędnik włóczykija, czyli co zabrać w podróż z…

      31 grudnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Dziki biwak

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

  • Craft beer & Food
    • Craft Beer & Food

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Craft Beer & Food

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Craft Beer & Food

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Craft Beer & Food

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

Turcja

Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

autor: Daniel 14 stycznia, 2022
autor: Daniel 14 stycznia, 2022

Daleko na wschodzie Turcji odnaleźć można namiastkę dawnych kultur, cywilizacji i bóstw w najczystszej postaci. Ta bogata historycznie kraina jest również domem dla pasma górskiego Antytauru, którego jednym z najwyższych szczytów jest Nemrut. Nie jest to zwykła góra, bowiem na jej wierzchołku znajduje się kompleks bogów synkretycznego panteonu persko-greckiego.

Nemrut jest jednym z najbardziej intrygujących archeologicznie miejsc świata, czego dowodem jest wpisanie tej atrakcji na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Jeśli interesuje Was, jak to się stało, że dwa tysiące lat temu na wysokości 2134 m n.p.m. wzniesiono kilkumetrowe rzeźby, zapraszam do lektury. Będzie to również przewodnik po warstwie historycznej fascynującego wschodu Turcji.

 

Najważniejsze rozdziały relacji

  • 1 Góra Nemrut, dziedzictwo historyczne, o którym wiedzieli tylko pasterze
  • 2 Do dziś nikt nie wie, gdzie jest główny grobowiec
  • 3 Antioch I – Nemrut i kamienne posągi to jego dzieło
  • 4 Jak dostać się na świętą górę Nemrut?
    • 4.1 Czy istnieje możliwość dojazdu transportem publicznym?
    • 4.2 Godziny otwarcia 
  • 5 Dziki biwak w Parku Narodowym Nemrut. Czy to możliwe?
  • 6 Góra Nemrut – tak magicznego miejsca nie znajdziesz nigdzie na świecie
  • 7 Główne atrakcje góry Nemrut – co zobaczyć na miejscu?
  • 8 Czy warto odwiedzić górę Nemrut?

Góra Nemrut, dziedzictwo historyczne, o którym wiedzieli tylko pasterze

Skalnego nasypu bronią podobizny orłów, lwów i różnych bogów grecko-perskich, takich jak Herakles, Zeus czy Mithras.

Góra Nemrut nawiązuje bezpośrednio nazwą do starożytności, a dokładniej do Nemroda – legendarnego władcy Mezopotamii. Prawnuk Noego nazywany jest w Księdze Rodzaju najwybitniejszym z myśliwych. Etymologia nazwy góry jest starsza od archeologicznego dziedzictwa, z którego słynie. Na jej szczycie bowiem znajduje się kompleks kamiennych posągów z czasów Antiocha I, władcy żyjącego w I stuleciu p.n.e

Kamienne sanktuarium, które wybudowano na okalającym szczyt kurhanie, robi gigantyczne wrażenie. To grobowiec Mitrydatesa II, króla Kommeageny (w starożytności krainy w północnej Syrii, na styku z Azją Mniejszą) oraz jego królewskiej rodziny. Okazuje się, że dwa tysiące lat temu na wysokości prawie 2200 metrów n.p.m. postawiono 8-metrowe rzeźby. Brzmi to niesamowicie, choć nie powinno dziwić, skoro o wiele wcześniej wzniesiono piramidy, o wiele bardziej zaawansowane konstrukcje. Górujący na szczycie tzw. hierotezjon składa się z 50-metrowego kurhanu z odłamków skalnych i przylegających do niego trzech platform. Każdą platformę zdobi armia kamiennych posągów przedstawiających samego Antiocha I i rodzinną świtę. To jednak nie koniec, dostępu do skalnego nasypu bronią podobizny orłów, lwów i różnych bogów grecko-perskich, takich jak Herakles, Zeus czy Mithras. Antioch I projektując kompleks czerpał pełnymi garściami z tradycji Królestwa Partów i Armenii, aby w ten sposób „podkręcić” własną dynastię przodków.

Mimo trzęsienia ziemi i efektów ikonoklazmu, całość po 2 tysiącleciach prezentuje się wciąż zjawisko. Wyjątkowość zachowanych dobrodziejstw została dostrzeżona przez świat, a obiekt wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. My też doceniliśmy tę górę, nawet w zimie gdy część obelisków była przysypana śnieżnym pyłem.

 

 

Do dziś nikt nie wie, gdzie jest główny grobowiec

Posągi zostały zniszczone przez Rzymian i popadając w nieuchronne zapomnienie przez wieki były znane jedynie okolicznym pasterzom. Świat usłyszał o tajemniczych posągach na szczycie góry dopiero pod koniec XIX wieku za sprawią niemieckiego podróżnika Karla Sestera. Od tego momentu do lat 50-tych XX wieku nowe odkrycie pozostawało w praktycznie nienaruszonym stanie. Do poznania symboliki i funkcji sakralnych posągów przyczyniły się badania amerykańskiej archeolog Theresy Goell. Najbardziej intryguje jednak fakt, że po dzień dzisiejszy nie udało się ustalić miejsca faktycznego grobowca Antiocha I. W celach poszukiwawczych podjęto nawet próbę użycia dynamitu, po którego użyciu eksplozja obniżyła wysokość kurhanu o 5 metrów. Wciąż nie zbadano jednak wnętrza kopca i co tak naprawdę kryje się w czeluściach góry, co mocno podbija unoszącą się w powietrzu nutę mistycyzmu.

 

 

Antioch I – Nemrut i kamienne posągi to jego dzieło

Ten starożytny chłopina miał rozmach. Muszę przyznać, że gdy po raz pierwszy zaznajamiałem się z tą historią, czytałem ją z zapartym tchem. Legendarny władca Kommageny z ormiańskiej dynastii Orontydów zaaranżował budowy sanktuarium religijnego na szczycie góry. Nemrut, jaki podziwiamy obecnie, to dzieło Antiocha I. Kult, którym chciał otaczać siebie i swój ród, miał łączyć w sobie elementy sakralne epoki hellenistycznej i zoroastranizmu. Stąd na szczycie Nemruta dziwna mieszanka w postaci kamiennych głów Apolla, Ormuzda czy Mitry. Władca pozostawił po sobie szereg inskrypcji w języku greckim, gdzie wytłumaczył dokładnie swoje zamiary. Jak czytamy, na miejsce swojego spoczynku celowo wybrał wysoki punkt niedostępny dla ogółu, ale bliski bogom. Niezwykle barwne informacje znalazłem w wiki-notce o Antiochu I, z którymi się z Wami podzielę:

„Monumentalne wizerunki miały perskie i greckie wpływy. Perskimi wpływami były ubranie, nakrycie głowy, fryzury oraz monumentalność, natomiast greckimi były reprezentacja bogów oraz wykazywanie przodków króla. Bogami, których on czcił byli Herkules, Zeus-Ormuzd, Tyche i Apollo-Mitra. Wszystkie posągi są w pozycji siedzącej. Utraciły one głowy, które zostały oderwane od reszty ciała. Znajdująca się duża płyta z wizerunkiem lwa na zachodnim tarasie wzbudziła zainteresowanie uczonych. Przedstawia bowiem wzajemne położenie planet i gwiazd – Jowisza, Merkurego i Marsa. Rozszyfrowano, że ułożenie pokazuje konfigurację astronomiczną, która zdarzyła się 7 lipca 62 r. p.n.e.

Niewykluczone, że zbudowano kompleks na Nemrut Dag przed tą datą, by uczcić to wydarzenie astronomiczne. W pobliżu Arsamei na Nymfalos, znaleziono podobny kompleks, lecz bez posągów. Jest to hierotheseion Mitrydatesa I, ojca Antiocha. Znajduje się tam wiele napisów w języku greckim. Na znajdującej się tam płaskorzeźbie Antioch daje uścisk dłoni bogu. Wewnątrz tunelu na 152 m znajduje się płaskorzeźba przedstawiająca króla, zapewne Antiocha lub jego ojca, bogato ubranego i dającego uścisk dłoni nagiemu bogu z maczugą i lwią skórą, zapewne Heraklesowi”.

 

 

Jak dostać się na świętą górę Nemrut?

To dość kuriozalne, ale Nemrut jest górą, na którą można wjechać samochodem. Gdy zabierałem się za analizę trasy, nie sądziłem, że jej punkt kulminacyjny, którym było zdobycie szczytu, okaże się przedsięwzięciem najprostszym. Istnieją dwie najczęściej wybierane trasy samochodowe. Z miasta proroków Urfy (Sanliurfa) drogą D875 do miasteczka Adiyaman, a następnie odcinkiem drogi D360 do skrętu za mostem (koordynaty 37.868121, 38.625265) w kierunku Işıktepe. Ten odcinek to 185 kilometrów względnie spokojnej 3-godzinnej jazdy. Drugim wariantem jest droga szybkiego ruchu E99 z Urfy do miasta Siverek, a następnie D360 do skrętu za gastro punktem Yeni Kahta Çiğköfte Narince Şubesi. Długość i czas przejazdu jest podobna do pierwszego odcinka, ale ta trasa wydaję się ciekawsza krajobrazowo. Można też zaliczyć naprawdę udany rekonesans kulinarny w przydrożnej knajpie Nisibin ocakbaşı.

 

 

Czy istnieje możliwość dojazdu transportem publicznym?

Z miasta Kahta kursują minibusy do miasteczka Karadut, z którego można rozpocząć wspinaczkę na szczyt. Jeśli zatem czas nie gra roli, można wybrać tę formę transportu w obie strony, a na miejscu nastawić się na kilkudniowy trekking z namiotem po najważniejszych stanowiskach archeologicznych. Punktem kulminacyjnym jest oczywiście sanktuarium na szczycie, ale u podnóża góry znajduje się bogata spuścizna minionych imperiów, o której przeczytacie w dalszej części relacji.

Godziny otwarcia 

Stanowisko archeologiczne na górze Nemrut jest otwarte dla zwiedzających każdego dnia tygodnia. Godziny otwarcia w sezonie letnim (od 1 kwietnia do 1 października) oscylują między wschodem a zachodem słońca.  W sezonie zimowym (od 1 października do 31 marca) od godz. 8:00 rano do godzin wieczornych.

 

W drodze na górę Nemrut…lokalna strawa w przydrożnej knajpie Nisibin ocakbaşı.

 

Wyłożona kostką droga prowadząca na najwyżej położony parking jest na tyle dobra, że w sezonie bezśnieżnym wystarczy klasyczny samochód osobowy. Być może to jedno z tych nielicznych na świecie miejsc, gdzie na ponad 2 tys. m.n.p.m. wjedziesz Daewoo Tico. Krętymi serpentynami dojeżdża się najpierw do budynku administracji, gdzie należy uiścić opłatę za zwiedzanie góry w wysokości 30 TRY (ponad 9 PLN). Wejście bez biletu z kartą Museum Pass Turkey. Na wyżej położonego finalnego parkingu prowadzi już droga szutrowa. Stąd do posągowego sanktuarium jest już zaledwie 20-25 minut pieszo.

Odległość na górę Nemrut z najważniejszych tureckich miast:

  • 1200 km ze Stambułu
  • 530 km z Wan
  • 750 km z Ankary
  • 240 km z Gaziantep
  • 430 km z Adany
  • 600 km z Kapadocji
  • 180 km z Urfy

Za nami opcja samochodowa. O wiele ciekawszą jest trekking. I tutaj dobra wiadomość dla wszystkich entuzjastów górskich wędrówek, niekoniecznie mistrzów wspinaczki w stylu alpejskim. Wspin na szczyt jest dość prosty, a w sezonie letnim największym przeciwnikiem na szlaku będzie zdecydowanie lejący się z nieba żar. Podróż najlepiej rozpocząć we wsi Karadut, gdzie znaleźć można również zakwaterowanie. Trzeba przygotować się na 4 godziną pielgrzymkę w jedną stronę.

 

Ku naszemu zaskoczeniu, na Nemrut Dağı prowadzi elegancka asfaltowa droga. Śmiem twierdzić, że pod panteon grecko-perskich bóstw można wjechać Daweoo Tico. Kwestia wyobraźni i odpowiednich warunków na drodze (braku śniegu i oblodzenia).

Droga prowadząca na szczyt góry Nemrut. Bez problemowa w pokonaniu, o ile nie zalegają na niej świeże pokłady śniegu.

 

Dziki biwak w Parku Narodowym Nemrut. Czy to możliwe?

Mimo iż biwakowanie w dowolnym miejscu poza zarejestrowanymi (płatnymi) kempingami jest w Turcji zabronione, ta zasada nie jest egzekwowana. Wielu zagranicznych przybyszów biwakuje na dziko bez żadnych konsekwencji.

Nasz pierwotny plan zakładał dziki camping na szczycie góry. Jak to w życiu bywa, realia zastane na miejscu zdeterminowały podjęte przedsięwzięcia. Przełom marca i kwietnia na tej wysokości to oczywiście wciąż zalegający śnieg i dość niskie nocne temperatury (wahające się w tym czasie od 0 do -12 stopni). Odczuwalna temperatura na wierzchołku na pewno jest jeszcze niższa przez przenikliwy wiatr. Dodatkowo spanie na szczycie góry jest niemożliwe, o co dba stacjonująca tu ochrona. Nie wiem, jak to wygląda w innym miesiącach, ale podczas naszego pobytu (kwiecień 2021) ochroniarz, który był na górze bardzo restrykcyjnie podchodził nawet do prób robienia zdjęć zza wyznaczonej linii oddzielającej zwiedzających od posągów.

Lepszym pomysłem wydaje się camp na trasie na szczyt. I w tym zakresie panuje raczej „wolna amerykanka”, jest mało prawdopodobne, aby ktokolwiek poza psami Was niepokoił podczas nocnego koczowania. Znaleźliśmy jeden z rekomendowanych punktów o koordynatach 37.96055, 38.75551, gdzie teren wydaję się przyjazny biwakowaniu. Innym rozwiązaniem jest skorzystanie z płatnego campingu np. w Karadut Hostel, gdzie cena za namiot w 2019 r. wynosiła śmieszne 10 TRY (3 PLN). Płatna strefa biwakowania znajduje się również przy moście Septymiusza Sewera nad rzeką Cendere. Za biwak w Cendere Camping zapłacicie 8 TRY (2,4 PLN) i ta opcja wydaje się najbardziej zasadna.

 

 

Góra Nemrut – tak magicznego miejsca nie znajdziesz nigdzie na świecie

Wystające ze śnieżnej pokrywy głowy dawnych bóstw potęgują mistyczne doznania na szczycie góry Nemrut.

Góra Nemrut jest jednym z najbardziej spektakularnych starożytnych miejsc w Turcji. Epickie zachody i wschody słońca określane są mianem legendarnych, niemających sobie równych w regionie. Tajemnicze mauzoleum na szczycie góry usiane kamiennymi głowami robi kolosalne wrażenie, ale czy na pewno jest turystycznym flagowcem kraju? Gdy sięgam do zwojów mojej pamięci, nie przypominam sobie podobnego miejsca w skali świata. To jeden z powodów, dla którego postanowiłem wspiąć się na górę i na własne oczy zobaczyć to historyczno-sakralne dziedzictwo. Paradoksalnie góra Nemrut nie jest aż tak popularna, jak mogłoby się wydawać.

Turcja jest rocznie odwiedzana przez kilkadziesiąt milionów turystów, ale zdecydowania większość z nich zwiedza atrakcje położne na zachodzie kraju. Dominuje więc Stambuł, popularne kurorty pokroju Izmiru, Alanya, Bodrum, a także słynny Kapadocja czy Pamukkale. Wschód Turcji wybiera mniejszość, częściowo zniechęcona napiętą sytuacją polityczną w regionie, cześciowo odległościami, które trzeba pokonywać. Nemrut znajduje się głęboko w sercu środkowej Anatolii dwie godziny drogi samochodem od dużego miasta.

Nie oznacza to jednak, że na szczycie nie ma żadnych turystów. Odwiedziliśmy górę w kwietniu 2021 r. i nawet w czasach masowych lockdownów i szalejącej pandemii, ze śniegiem zalegającym na górze, spotkaliśmy kilku pielgrzymów z aparatami. Przy „dobrych wiatrach” poza sezonem można jednak wstrzelić się w dość kameralną atmosferę, stojąc sam na sam z panteonem persko-greckich bóstw. W sezonie zimowych szczyt przykrywa śnieg, ale odpowiednie służby dbają o to, aby mauzoleum było odpowiednio przygotowane na przyjazd turystów. Sezon zwiedzania trwa praktycznie przez cały rok i ewentualne zamknięcie atrakcji podyktowane jest zasypaniem drogi dojazdowej na szczyt. Zdecydowana większość odwiedzających Górę Bogów celuje we wschody i zachody słońca.

 

Góra Nemrut. Archeolodzy wciąż nie potrafią odpowiedzieć na pytanie, gdzie znajduje się grób Antiocha. Mimo, że okolicach sanktuarium znaleziono podziemne komory, nie sprawdzono dotychczas czy są one miejscem pechowcy starożytnego króla.

 

Główne atrakcje góry Nemrut – co zobaczyć na miejscu?

Łapię oddech na Górze Bogów

Większość turystów odwiedzających Turcję nie obiera za cel wschodnich rubieży tego kraju. Wybierają oni głównie popularne kurorty morskie na południu i nowoczesne ośrodki miejskie na zachodzie. Wschód wciąż pozostaje dziki i konserwatywny, wolny od wpływu globalizacji, międzynarodowych trendów turystycznych i zgniłej komercjalizacji. Wschód pozostaje dla koneserów, najczęściej backpackerów, fanów historii i kontaktu ze zdobyczami dawnych cywilizacji. Wschód to przestrzeń dla łowców skarbów i przygód w stylu Indiany Jones. Podróżując oficjalnie po terytorium wschodniej Turcji, a nieoficjalnie będąc na terenach Kurdystanu, czułem się jak w Iranie w 2015 r. Nie sądziłem, że będzie to możliwe, ale jednak!

Niemniej z pośród milionów odwiedzających Turcję turystów część z nich postawi jednak na Górę Bogów. Zdecydowana większość wybiera się samochodem bezpośrednio na szczyt, aby zobaczyć grobowiec i mityczne posągi. Warto jednak wiedzieć, że to nie koniec historycznego dziedzictwa na terenie Parku Narodowego Góry Nemrut (Nemrut Dağı National Park). Wybierają się na Nemruta w trybie slow, mając do dyspozycji czas, namiot i furmankę, możecie w 2 dni zwiedzić całość. Region jest pełen historycznego dziedzictwa z czasów istnienia starożytnej krainy  Kommageny. Jej królewską siedzibą była Arsameia (Eski Kale), której ruiny znajdują się w wiosce Kahta. Warto odwiedzić to miejsce ze względu na dziejowe znaczenie tej miejscówki, a także bliską obecność innej atrakcji, jaką niewątpliwie jest Most Sewerański (most Septymiusza Sewera). To rzymska konstrukcja łukowa o długości 120 metrów, która w 1997 roku została w pełni odrestaurowana. Charakterystycznym punktem na trasie na szczyt jest również tumulus Karakuş, czyli wysoki na 35-metrów kurhan, w którym spoczywa wnuczka króla Antiocha I wraz z innymi członkami rodziny. Warto zrobić spacer wokół grobowca i wznieść toast z widokiem na okolicę. Pobliski las zamieszkują niedźwiedzie, wilki, szakale, lisy i borsuki.

 

Czy warto odwiedzić górę Nemrut?

Jeśli dobrnęliście do końca tej relacji i jeszcze Was nie przekonałem, to powtórzę to jeszcze raz: NIE MA INNEJ OPCJI! Jest to moim zdaniem jedna z najbardziej pokręconych miejscówek na świecie. Podczas wschodów i zachodów słońca archeologiczne dziedzictwo prezentuje się spektakularnie, a panorama na okoliczne latyfundia wgniata w kamienne posągi za plecami. Jeśli celujecie w Turcję Wschodnią, niech Nemrut będzie tę wisienką na torcie, swoistym zwieńczeniem intrygującej tułaczki po starożytnych krainach, których spuścizna, tu na wschodzie, wciąż prezentują się dziewiczo.

Panoramę ze szczytu góry Nemrut, a także okoliczne krajobrazy, świetnie oddaje poniższe nagranie setu DJ artysty Be Svendsena:

 

Góra Nemrut – stróżówka, w której stacjonuje ochrona. Podczas naszej wizyty w kwietniu 2021 sytuację na szczycie monitorował ochroniarz będący w stałym kontakcie z bazą poprzez mikrofalówkę.

Góra Nemrut – narciarski rekonesans przed nastaniem upalnych dni

Bart torujący drogę na szczyt, pierwsze zimowe wejście w rozpiętej kurtce Quiksilvera w tym sezonie turystycznym.

Góra Nemrut. Masyw Antytaurusu, czyli dwóch pasm Taurusu Środkowego z najwyższym szczytem Bey Dağı w paśmie Tahtalı Dağları o wysokości 3054 m n.p.m.

Góra NemrutKurdystanNemrutNemrut DagitrekkingTurcjaTurcja Wschodnia
2 komentarze 0 FacebookTwitterPinterestEmail
Daniel

Pan Król, bloger i miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do krain nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego; człowiek interesu na miarę XXI wieku. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem. Kolekcjoner winyli i pamiątek ze świata. Beergeek. Tester sprzętu noktowizyjnego.

poprzedni artykuł
Targowisko Central Market w Phnom Penh
następny artykuł
Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

CZYTAJ WIĘCEJ PODOBNYCH ARTYKUŁÓW

Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

12 sierpnia, 2022

Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

3 lutego, 2022

2 komentarze

masaperlowa 17 stycznia, 2022 - 2:26 pm

świetny artykuł; skorzystam z rad przy najbliższej okazji

Reply
Daniel 17 stycznia, 2022 - 4:08 pm

Serdecznie polecam, cenna przygoda!

Reply

Zostaw komentarz Cancel Reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

O autorze

O autorze

Miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do miejsc nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem.

Złap nas na Instagramie

Newsletter

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj świeże tipy podróżnicze jako pierwszy!

Odbierz zniżkę na nocleg!

Hania i Deny

Hania i Deny

On kocha nieoczekiwany zwrot akcji i misje wysokiego ryzyka. Ona Francję, a jej podróż do Indii skończyłaby się wydaniem wszystkich pieniędzy na pomoc socjalną dla ubogich. Wspólna miłość, niezmiennie - podróże ❤

  1. EximTours - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji23 stycznia, 2023

    Bardzo wartościowy przewodnik po całej Sycylii! Masa ciekawych, nietuzinkowych miejsc do zwiedzenia o każdej porze roku. Wycieczki objazdowe mają swój…

  2. Marta - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji17 stycznia, 2023

    Super zestawienie, wybrałeś naprawdę prawdziwe perełki. Dla mnie TOP Sycylii to Erice i Cefalu, uwielbiam.

  3. Daniel - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji12 stycznia, 2023

    Grazie! Taki był cel!

  4. górskie spacery - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji10 stycznia, 2023

    Świetny wpis. Nigdy nie byłam na Sycylii, na razie podróżuję palcem po mapie, zbieram informacje. Bardzo mi pomógł ten artykuł,…

  5. Daniel - Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie2 stycznia, 2023

    Witaj Piotrze, dzięki wielkie, ogarnięte. Masz na myśli tę starożytną misę z sardynką? :) Pozdrowienia z prowincji Setubal! Lizbona górą!

Instagram

  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Youtube

@2022 - All Right Reserved. Designed and Developed by PenciDesign


Wróć na górę
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Azja Środkowa

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Miasta

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Azja Środkowa

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Mongolia

      Do Mongolii kolorowym Protonem!

      30 listopada, 2016

      Mongolia

      Ekspedycja wschód: Syberia i Mongolia #prolog

      19 kwietnia, 2016

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Turkmenistan

      Mauzoleum Gozli Ata w Turkmenistanie

      31 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Kanion Yangykala w Turkmenistanie – informacje praktyczne

      23 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

      15 października, 2019

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      bliski wschód

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • Europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Miasta

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Europa

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Portugalia

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Portugalia

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Portugalia

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Pierwsza podróż do Portugalii

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      azja płd-wsch

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Kambodża

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Bazary świata
    • Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Bazary świata

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Bazary świata

      Gdańsk też ma swoje bazary, czyli pchli targ…

      31 lipca, 2021

      Bazary świata

      Targ zwierząt w Sineu – Majorka, jakiej nie…

      3 maja, 2021

      Bazary świata

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Bazary świata

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Bazary świata

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Bazary świata

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Bazary świata

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Niezbędnik włóczykija, czyli co zabrać w podróż z…

      31 grudnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Dziki biwak

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

  • Craft beer & Food
    • Craft Beer & Food

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Craft Beer & Food

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Craft Beer & Food

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Craft Beer & Food

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016