Jeśli miałbym wskazać dwie ulubione wyspy Starego Kontynentu, byłyby to bez wątpienia włoskie siostry Sardynia i Sycylia. Tej pierwszej nigdy nie zapomnę, bo była gospodarzem mojej podróży poślubnej. Drugą z kolei po raz pierwszy odwiedziłem podczas słynnego festiwalu eksplozji na początku nowego tysiąclecia. I od tego momentu wracałem na nią kilkukrotnie za każdym razem ekscytując się nią na nowo.
Na Sycylii znalazłem wszystko, co lubię w Italii. Południowe pierdzenie w stołek przez cały boży dzień, gwarne rybne bazary, absolutnie topowe kulinaria, starożytne dziedzictwo, landszafty, wino, śpiew i kobiety…W tym wpisie chciałbym Wam przedstawić propozycje miejsc do odwiedzenia podczas 10-dniowego pobytu na wyspie z wynajętym samochodem.
Sycylia w 10 dni. Samochodowa objazdówka po wyspie.
Sycylia ma naprawdę dużo do zaoferowania. Wszystkie flagowe atrakcje wyspy można zobaczyć w ciągu tygodnia, choć trzeba zdać sobie sprawę, że będzie to całodniowe zwiedzanie na podwyższonym pulsie. Lepiej znaleźć bazę w jakiejś ładnej sycylijskiej mieścinie i w trybie slow odkrywać krok po kroku jej uroki. Gdy jednak czas urlopu jest limitowany, patent na zobaczenie jak największej ilości atrakcji nie wydaje się złym pomysłem. W tym artykule dowiesz się, jak to zrobić z głową i które sycylijskie atrakcje są moim zdaniem najciekawsze. Przygotowałem dla Was 16 najjaśniejszych punktów na turystycznej mapie Sycylii, które powinniście odwiedzić.
Zwiedzanie Sycylii samochodem
Zgłębianie smaczków Wyspy Słońca jest naprawdę fascynującą przygodą. Najszybszym i najbardziej komfortowym sposobem podróżowania po Sycylii jest wypożyczony samochód. Furmankę wypożyczyć można w międzynarodowych portach lotniczych w Palermo i Katanii, jak również w każdym dużym mieście. Polecam wskoczyć do grona użytkowników grupy Sycylia bocznymi drogami, na której znaleźć można sporo tipów dotyczących transportu, aktualnych wydarzeń, cen czy rekomendowanych restauracji. Na tej grupie bez problemu można również wynająć auto bez karty kredytowej i depozytu.
Atrakcje Sycylii, czyli 16 miejsc, które powinieneś zobaczyć
Wybierasz się na Sycylię, ale masz ok. 10 dni urlopu. Planujesz wypożyczyć samochód i zastanawiasz się, jakie atrakcje zobaczyć na wyspie? Ten artykuł powstał, aby pomóc Ci zaplanować sycylijski turnus i wybrać najciekawsze miejsca. Warto mieć świadomość, że atrakcyjnych miejsc na wyspie jest o wiele więcej. To, co jednak widzicie na powyższej mapie to moim zdaniem topowe miejsca, które powinniście zobaczyć podczas 10 dniowej wyprawy samochodowej po wyspie. We wszystkich z nich poza Enną byłem osobiście – nie są to polecenia wyssane z internetowych relacji.
Palermo, miasto sprzeczności
Palermo to osobliwe miasto pełne wewnętrznych sprzeczności. Można tu spotkać liczne uliczne projekcje i wyraz artystycznej ekspresji stołecznej alternatywy. Miejską przestrzeń ubarwiają małe nowofalowe knajpki, ale i upadłe bary. Za dnia jest przyjemnie i bezpiecznie, wieczorami łatwiej tu o klimat portowych doków. To miasto południowego temperamentu, które wypełniają uliczni grajkowie, imigranci z najodleglejszych zakątków świata, życiowi wykolejeńcy i cała śmietanka okolicznej bohemy.
Mieszkałem w Palermo przez 5 tygodni i jest to jedno z tych miast, które zyskuje w odbiorze wraz z biegiem czasu. Nieoczywiste, brudne, niekoniecznie bezpieczne. Za to mocno trueschoolowe i z najpiękniejszym parkiem palmowym, jaki widzieliśmy. Nie wspominając już o bazarach, które w Palermo są niezwykle żywiołowe. O Palermo pisałem bardziej szczegółowo w artykule: Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?
Cefalù, czyli u stóp gigantycznej skały
To najbliższy z tych najciekawszych punktów oddalonych na wschód od sycylijskiej stolicy. 15-tysięczne miasteczko wpisuje się idealnie w leniwy i nostalgiczny klimat północnego wybrzeża wyspy. Tym, co charakteryzuje Cefalù, jest górująca nad starym miastem 270-metrowa Rocca di Cefalù. Ta potężna skała znana była już Fenicjanom, którzy nazywali ją Cyplem Herkulesa. Prawdziwym skarbem zwartej starówki miasta jest Duomo di Cefalù – katedra stanowiąca wyraz kunsztu twórców arabsko-normańskiego stylu architektonicznego.
Fantastycznym doświadczeniem jest odpoczynek na miejskiej plaży, która przylega bezpośrednio do mieszkalnych zabudowań. W słoneczny dzień trudno nie poczuć w tym miejscu włoskiego la bella vita. Łatwość dojazdu (blisko drogi A20) i zachowane dziedzictwo sprawia, że Cefalù jest jednym z najczęściej odwiedzanych miejsc na Sycylii.
Savoca, miasteczko Ojca Chrzestnego
Nikt tak nie rozsławił tej małej górskiej miejscowości bardziej niż sam Francis Ford Coppola. Na początku lat 70-tych amerykański reżyser szukał odpowiedniej włoskiej scenerii dla pierwszej części Ojca Chrzestnego. Padło na wioskę Savoca, w której kręcono m.in. słynny ślub Michaela Corleone z Apollonią. Pół wieku od tego wydarzenia Savoca przyciąga tłumy zagranicznych turystów (w tym oczywiście fanów The Godfather), a legendarny Bar Vitelli jest bez wątpienia najsłynniejszym barem na wyspie. Zresztą spijać lokalny nektar w tym samym miejscu, co młody Al Pacino jest okazją jedną na milion.
Wątek Ojca Chrzestnego rozsławił to miejsce, ale rozwijający się w niesłychanym tempie przemysł turystyczny na wyspie prędzej czy później odkryłby potencjał 2-tysięcznej wioski. Savoca jest pięknie położona, jest wymarzonym przystankiem na relaksacyjny spacer wąskimi brukowanymi uliczkami i nieziemskie górskie krajobrazy. Duże wrażenie robi XVII-wieczny Klasztor Kapucynów, w którego podziemiach mieszczą się zmumifikowane zwłoki byłych mieszkańców.
Pocztówkowa Taormina
Moim zdaniem jest to najbardziej turystyczna miejscowość Sycylii. W sezonie bulgocze jak wrzątek od napływu spragnionych dolce vita zagranicznych przyjezdnych. Niech pierwszy rzuci kamieniem ten, kto choć raz nie piał z zachwytu na widok skąpanego w słońcu amfiteatru, przepełnionego lazurem wybrzeża i kłębów dymu unoszących się z krateru największego wulkany Starego Kontynentu. Wybudowany na wysokości 250 metrów n.p.m. grecki teatr jest obecnie miejscem organizowania licznych wydarzeń kulturalnych, festiwali i koncertów. Wejście na teren starożytnego kompleksu jest płatne, ale warto poświęcić tę mamonę dla ujrzenia prawdopodobnie najpiękniejszej panoramy na wyspie.
Taormina to mała 10-tysięczna miejscowość o rodowodzie sięgającym IV wieku p.n.e. Co tu dużo pisać – jest tu po prostu bardzo ładnie. Taormina też czysta i dość nowoczesna, co niekoniecznie jest oczywiste w kontekście innych sycylijskich miast i miasteczek. Stare miasto to klasyczny labirynt wąskich uliczek pełnych straganów z rzemiosłem, warzywniaków, ale przede wszystkimi klimatycznych knajpek. Grzechem byłoby nie doświadczyć uciech morskich kąpieli w lodowatych wodach Zatoki Isola Bella. W jej głębinach funkcjonuje barwny świat śródziemnomorskiej flory i fauny. Nurkowanie wśród kolorowych ryb i koralowców było najpiękniejszych wspomnieniem, jakie przywiozłem z Taorminy.
Photo by Who’s Denilo ? on Unsplash
Etna – najwyższy wulkan Europy
Etna, zwana również Mongibello, jest jednym z najbardziej monitorowanych wulkanów na świecie. Gdy odwiedzałem Sycylię po raz pierwszy trafiłem na serię historycznych eksplozji. Lata 2002-2003 zapisały się w historii sycylijskiej wyspy m.in. zniszczeniem infrastruktury turystycznej północnej części Piano Provenzana. Nie zapomnę tego wieczoru w Misterbianco, gdy popijając San Pellegrino patrzyłem zahipnotyzowany na lawowy spektakl na horyzoncie.
Najstarsze drzewo w Europie, surowy krajobraz, unoszący się nad wierzchołkiem dym i imponująca wysokość 3 357 metrów n.p.m. Wyprawa na Etnę powinna znaleźć się na turystycznej rozkładówce każdego, kto lubi aktywnie spędzać czas. Charakterystyczne dla aktywności wulkanicznej księżycowe landszafty przeplatają się z zielonymi korytami dwóch rzek Alcantara i Simeto.
Katania, czyli piękno nieoczywiste
Aby polubić Katanię, trzeba ją trochę poznać. To miasto z gatunku tych nieoczywistych, trochę jak Palermo, które na pierwszy rzut oka wydaje się mało interesujące. Pod względem kulinarnym Katania to włoska Serie A. Będąc tutaj trzeba spróbować pistacjowych lodów, chrupiących cannoli z ricottą czy jednej z gorących przekąsek tzw. tavola calda. Oczywiście gastronomiczna uczta byłaby niepełna bez arancini czy słynnego sycylijskiego dania Pasta alla Norma.
Katania to również kilkadziesiąt zabytków w brudnym sycylijskim wydaniu. Tworzą one w połączeniu z kotłującym się nieustannie ulicznym życiem miasta osobliwy klimat wielokulturowej przestrzeni. W bliskim sąsiedztwie znajdują się dwie ciekawe atrakcje do zobaczenia – wybrzeże z cyklopami (Isole dei Ciclopi) i miasteczko Acireale.
Syrakuzy, miasto Archimedesa
Jedno z najstarszych miast w Europie, którego sercem jest wyspa Ortigia. Miasto Archimedesa jest pod każdym względem świetnym kierunkiem na kilkudniowy pobyt. Plaże miejskie są na wyciągnięcie ręki – kąpać się można w samym centrum historycznego Starego Miasta. Urokliwe pełne orientalnej roślinności kameralne uliczki są wciąż wolne od tandetnego przemysłu turystycznego XXI wieku. A Świątynia Apolla, czyli najstarsza, dorycka świątynia na Sycylii, jest jednym z najpiękniejszych miejsc na wyspie.
Noto – miasto migdałów i pistacji
No to przyszła pora na Noto. Spacer po wpisanym na Listę światowego dziedzictwa UNESCO późnobarokowym centrum miasta zrobi duże wrażenia na zwojach mózgowych nawet najmniej wymagających przedstawicielach gatunku homo sapiens. Otoczenie Corso Vittorio Emanuele jest najlepszą możliwą odpowiedzią na pytanie, czym tak naprawdę jest sycylijski barok. Noto to ponad 400-letnia historia, miasto zostało w XVII wieku całkowicie zrównane z ziemi przez trzęsienie ziemi. Zrównoważony rozwój przez ostatnie wieki sprawił, że Noto jest jednym z najpiękniejszych miast nie tylko na Sycylii, ale w ogóle w Italii. W maju przez 3 dni trwa tutaj kultywowany nieprzerwanie od 40 lat festiwal kwiatów (Infiorata di Noto).
Niedaleko miasta znajduje się świetne miejsce dla fanów kameralnego plażowania. Isola Delle Correnti to najbardziej wysunięty na południe punkt Sycylii. Do Noto warto przyjechać jeszcze z jedno powodu. Dla kulinarnych cudów tworzonych w Caffè Sicilia, uważanej za „sancta sanctorum” starożytnej sztuki cukierniczej Sycylii. Właściciel i szef kuchni Corrado Assenza był gościem absolutnie fenomenalnego odcinka Chef’s Table o nazwie Ciasto (Sezon 4, epizod 2). Koniecznie sprawdźcie tę produkcję Netflix.
Kolorowa wioska rybacka Marzamemi
Uwierzcie albo i nie, ale lampka lokalnego wina na Piazza Regina Margherita będzie najlepszą rzeczą, jaka Was spotka w tej części wyspy! Marzamemi to mała wioska rybacka w przeszłości słynąca z połowów tuńczyka. Obecnie to po prostu niesamowicie urokliwe miasteczko pełne kolorowych instalacji artystycznych, małych knajpek i rybackich akcentów.
Warto tu wpaść na lunch, pokręcić się po wąskich uliczkach, spróbować pomidorków koktajlowych z pobliskiego Pachino, arancini rybne i czy krewetek z Mazara del Vallo. Po więcej informacji odsyłam Was do świetnie napisanej relacji na TopSecretSicily.com.
Ragusa, którą rozsławił Komisarz Montalbano
Fanom Komisarza Montalbano nie trzeba przedstawiać tego sycylijskiego miasteczka. Nikt tak, jak Andrei Camilleri nie rozsławił na świecie miejskich kadrów Ragusy. Miasto odwiedziłem kuszony opinią gastronomicznego tygrysa. 70-tysięczna Ragusa jest domem aż dla trzech restauracji posiadających gwiazdki jakości Michelin!
Ze schodów Chiesa delle Scale rozpościera się prawdopodobnie najpiękniejsza miejska panorama Sycylii. Warto wdrapać się na górę po 300 stopniach i poczuć klimat prawie 400 lat historii zachowanej w nienaruszonym stanie. Nie odkryję koła na nowo, gdy napiszę, że w mieście znajduje się kilkanaście zabytkowych obiektów sakralnych. Szlak kościelny jest bardzo dobrze oznaczony, a jego całe przejście nie powinno nikomu sprawić problemu. Gdy z nieba leje się niemiłosierna żarka, wytchnienie czeka w pięknym Giardino Ibleo. Ten palmowy skwerek jest idealnym miejscem na lokalne gelato.
Enna, gdzie bije serce Sycylii
Enna wyróżnia się najwyższym położeniem sposród wszystkich stolic europejskich prowincji. Jeśli zatem zobaczyć panoramę środkowej części wyspy to właśnie z najlepszego stanowiska obserwacyjnego na Rocca di Cerere. Zamkoholicy będą zachwyceni Castello di Lombardia – największym i najstarszym średniowiecznym zamkiem na Sycylii i jednym z największych we Włoszech.
Miasto kultywuje wielowiekową tradycją procesji piętnastu bractw pobożnych. Każdego roku w Wielki Piątek wielotysięczny tłum mężczyzn przebranych w stroje różnych bractw zbiera się pod Chiesa Madre, aby uczestniczyć wielkiej procesji. Jeśli ktokolwiek z Was widział zdjęcia z tej uroczystości wie, o jakim klimacie jest mowa. To jak przeniesienie się o kilkaset lat wstecz!
Photo by Who’s Denilo ? on Unsplash
Dolina Świątyń, czyli największy park archeologiczny świata
Słynna Velle dei Templi uzmysławia minioną potęgę miasta, które w V w p.n.e. mogło liczyć nawet 200 tys. mieszkańców! To właśnie tutaj mieszkał twórca teorii bytów filozof Empedokles. To atrakcje z cyklu tych must see, która zaciekawi nie tylko fanów historii i archeologii, ale również orędowników pieszych wędrówek w zjawiskowej scenerii.
Dwadzieścia minut samochodem na zachód znajduje się flagowa atrakcja wyspy – Schody Tureckie. Scala dei Turchi to zbudowany z gliny i wapnia fragment brzegu, gdzie w przeszłości chronili się tureccy piraci.
Schody Tureckie – Scala dei Turchi
Najpopularniejszy wapienny klif na wyspie. Nazywany powszechnie marglem 90-metrowy fragment wybrzeża w sezonie letnim ściąga tłumy turystów, którzy łączą wizytę w tym miejscu ze zwiedzaniem Doliny Świątyń w Agrigento. Równie intrygująca, co sceneria, jest etymologia nazwy Scala dei Turchi. Wywodzi się ona od działalności saraceńskich piratów, nazywanych przez Sycylijczyków po prostu Turkami, którzy w przeszłości wykorzystywali ten fragment wybrzeża do cumowania okrętów i łupieżczych nalotów na okoliczne miasteczka.
Wapienne schody są udostępnione dla turystów w pełni za darmo, którzy tłumnie się po nich wspinają. Okoliczny pas wybrzeża jest w sezonie popularnym miejscem plażowania. Pod groźbą wysokich mandatów zabrania się zabierania na pamiątkę fragmentów wapiennej skały. Z uwagi na osobliwy charakter Scala dei Turchi były często scenerią znanych filmów. Kręcono tu m.in. sceny do filmu Malèna w reżyserii Giuseppe Tornatore.
Marsala – solne imperium wyspy
Nazwa Marsala pochodzi od Marsa Allah, imienia nadanego jej przez Arabów. Miasto ma fenicki rodowód, a jego świetność przypada na czasy Rzymian, którzy uczynili je jednym z głównych portów na Morzu Śródziemnym. Jest przynajmniej kilka powodów, dla których warto odwiedzić Marsalę. Pierwszych z nich jest rezerwat przyrody Laguna Stagnone – obszar morski z licznymi stawami solnymi. Warzelnie soli jest prawdziwym kultem dla Sycylijczyków, szczególnie w prowincji Trapani na zachodzie kraju. To tutaj znajdują się najstarsze saliny, a produkcja wydobywcza ma tradycje sięgające dziewięciu wieków wstecz. Duża liczba solanek pozostaje aktywna i w pełnej produkcji przez cały rok. Białe kopce soli pośród wiatraków tworzą dobry landszaft dla wszystkich fanów fotografii. To również odpowiednia sceneria dla ornitologów ze względu na różnorodność gatunkową okolicznego ptactwa. Podziwiać tu można m.in. różowe flamingi.
Sól to jednak nie wszystko. Kolejnym powodem na odwiedziny Marsali są ruiny starożytnego miasta Mozia (Motya) na wyspie San Pantaleo. Warto skusić się na tę wycieczkę – już sam rejs promem przez solną laguną jest ciekawym przedsięwzięciem. Pozostałości kartagińskiej osady leżą poza utartym szlakiem turystycznym więc nawet w sezonie nie będzie tu zbyt „ciasno” w kontekście przyjezdnych. Podróż po okolicy świetnie umila mające 300-letnią tradycję wino Marsala.
Erice, czyli kamienna twierdza na wzgórzu
Najciekawsze miasteczko zachodniej Sycylii! Starożytny Eryks wyróżnia się na tle okolicy, został bowiem wybudowany na szczycie wzgórza na wysokości 751 metrów n.p.m. Wybierając się do Erice można być pewnym dwóch rzeczy. Po pierwsze na górze temperatura odczuwalna będzie o kilka stopni niższa niezależnie od pory roku. Po drugie ciężko o bardziej średniowieczne miast Sycylii. Kamienna zabudowa wgniata w fotel, szczególnie poza sezonem gdy miasto spowija gęsta mgła. Miałem tę przyjemność przechadzać się po zupełnie pustych uliczkach miasta w dobie pandemii i było to naprawdę interesujące doświadczenie. Erice to 60 kościołów, dwa imponujące zamki, katedra, a także szereg innych niż w pozostałej części wyspy knajp i sklepów z rękodziełem.
Erice ze względu na położenie uważane było za punkt strategiczny od czasu, gdy trojańscy wygnańcy uczynili z niego swój pierwszy dom. Do tego średniowiecznego miasteczka można dojechać z Trapani krętą drogą lub alternatywnie panoramiczną kolejką linową, która zabierze Was na górę w czasie krótszym niż 10 minut.
Castellammare del Golfo – wakacyjny kurort
Szwajcarzy jeżdżą do St. Moritz, Francuzi do Cannes, Portugalczycy do Cascais a Sycylijczycy do Castellammare del Golfo? Jest to typowy wyspiarski kurort, choć (podobnie, jak cała Sycylia) stary jak świat i poza restauracjami i jachtami również pełen klasowych zabytków. Castello Arabo Normanno jest najważniejszą konstrukcją, w okół której zbudowano miasto. Zamkowe mury są dostępne dla zwiedzających, a okolice zamku pełne sakralnych budowli. Dlaczego nie odwiedzić małego budynku poświęconego Madonna della Scala, w pobliżu portu: biała konstrukcja wykuta w skale. W pobliżu zamku znajduje się Kościół Różańcowy z 1100 roku, jeden z najstarszych w mieście. Oba kościoły są raczej stonowane i nie zawierają żadnych znaczących kosztowności, ze względu na częste najazdy dokonywane przez piratów i szabrowników wszelkich cennych rzeczy.
Castellammare słynie również z pięknych wcale nie tak oddalonych od centrum plaż. Wśród nich prym wiodą Cala Petrolo, Cala Marina, a także najdłuższa Plaja. Grotołazi będą zachwyceni jaskiniami morskimi tj. Grotta di Santa Margherita. Oferta gastronomiczna miasteczka jest bogata i warto zatrzymać się tutaj na obiad czy kolację. Szukajcie lokalnego wina Alcamo DOC i nie przegapcie Cofanetto, smacznego sera, który może pochwalić się pieczęcią PAT (Tradycyjny Produkt Rolno-Spożywczy Sycylii).
Photo by Antonio Sessa on Unsplash
4 komentarze
Świetny wpis. Nigdy nie byłam na Sycylii, na razie podróżuję palcem po mapie, zbieram informacje. Bardzo mi pomógł ten artykuł, potrzebowałam zestawienia na wyjazd, żeby skorzystać jak najpełniej z tych kilku dni wakacji. Pozdrawiam
Grazie! Taki był cel!
Super zestawienie, wybrałeś naprawdę prawdziwe perełki. Dla mnie TOP Sycylii to Erice i Cefalu, uwielbiam.
Bardzo wartościowy przewodnik po całej Sycylii! Masa ciekawych, nietuzinkowych miejsc do zwiedzenia o każdej porze roku. Wycieczki objazdowe mają swój urok, który wyraźnie widać na przedstawionych fotografiach! Przepiękne krajobrazy!