Travel Tips
Jakie pamiątki przywieźć z Majorki?
Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?
Jak dostać się to Turkmenistanu?
Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić
Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial
Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?
10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów
Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?
Wiza do Iranu – tutorial
Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?
  • Partnerzy
  • Współpraca
  • Bucket List
  • Karta Curve
  • Prelekcje
  • Kontakt
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
Banner
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Azja Środkowa

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Miasta

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Azja Środkowa

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Mongolia

      Do Mongolii kolorowym Protonem!

      30 listopada, 2016

      Mongolia

      Ekspedycja wschód: Syberia i Mongolia #prolog

      19 kwietnia, 2016

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Turkmenistan

      Mauzoleum Gozli Ata w Turkmenistanie

      31 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Kanion Yangykala w Turkmenistanie – informacje praktyczne

      23 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

      15 października, 2019

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      bliski wschód

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • Europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Miasta

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Europa

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Portugalia

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Portugalia

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Portugalia

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Pierwsza podróż do Portugalii

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      azja płd-wsch

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Kambodża

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Bazary świata
    • Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Bazary świata

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Bazary świata

      Gdańsk też ma swoje bazary, czyli pchli targ…

      31 lipca, 2021

      Bazary świata

      Targ zwierząt w Sineu – Majorka, jakiej nie…

      3 maja, 2021

      Bazary świata

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Bazary świata

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Bazary świata

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Bazary świata

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Bazary świata

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Niezbędnik włóczykija, czyli co zabrać w podróż z…

      31 grudnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Dziki biwak

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

  • Craft beer & Food
    • Craft Beer & Food

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Craft Beer & Food

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Craft Beer & Food

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Craft Beer & Food

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

Craft Beer & FoodMongolia

Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

autor: Daniel 2 września, 2019
autor: Daniel 2 września, 2019

 

Zakrapiane powitanie na stepie. Mongołowie grzmocą ostro, często i do dna. O pitnym potencjale potomków Czyngis-chana przekonałem się na własnej skórze podróżując po tej krainie kilka lat temu. W Mongolii pojawiłem się po kilku dniach spędzonych w Kolei Transsyberyjskiej i paru dobach w syberyjskiej Buriacji. Paradoksalnie widok Mongoła pijącego wódkę ze szklanki i zaciągającego się zapachem pomidora, stał w kontraście do kadrów, które zapamiętałem na przykład z takiego Irkucka. Rosjanie przy Mongołach wypadali na romantycznych utracjuszy z południowych prowincji Andaluzji. W tym zestawieniu lud mongolski zdobył pałeczkę lidera w konkursie na największego moczymordę regionu.

Pierwsze godziny w Mongolii. Pamiętam, jak straszyli nas w Buriacji, że Mongołowie to niebezpieczny dziki lud, który lubi spić towarzyszy, a potem ich okraść. Zakładaliśmy więc dość rozważne stąpanie po nieznanym gruncie. Miało być bez alkoholu i w ogóle. Skończyło się jak zawsze 😀 Ten artykuł traktuje o patologiach alkoholowych w Mongolii. Dlaczego po upadku komuny kraj rozpił się niemiłosiernie, a alkoholizm jest jednym z powodów zahamowanego wzrostu gospodarczego kraju. Zakrapiana podróż po mongolskim stepie, bez upiększeń i słodkiego biadolenia. Portrety napotkanych Mongołów, z którymi los splótł nasze podróżowanie. Pikantne historie alkoholowe z Krainy Błękitnego Nieba.

 

Najważniejsze rozdziały relacji

  • 1 Po rozpadzie komuny Mongołowie zaczęli „chlać”
    • 1.1 Sowieci wmówili Mongołom, że picie wódki jest zdrowe
    • 1.2 Najwięcej punktów sprzedaży alkoholu na świecie
    • 1.3 Jakiego alkoholu Mongołowie piją najwięcej?
  • 2 Historia nr 1: żubrówka, czyli pierwszy kontakt z mongolskim ludem
  • 3 Historia nr 2: mongolski Kim Dzong Un i jego królestwo
  • 4 Historia nr 3: rytuał picia wódeczki w Jurcie
  • 5 Historia nr 4: Dalanzadgad i pijaństwo na pustyni Gobi

Po rozpadzie komuny Mongołowie zaczęli „chlać”

Jedno jest pewne, jak dwa plus dwa to cztery: komuna rozpiła Mongołów. Badania Międzynarodowej Organizacji Zdrowia sprzed ponad dziesięciu lat nie napawały optymizmem, klasyfikując alkoholizm w Mongolii jako jeden z głównych hamulców rozwojowych tego kraju. Piewcy czerwonej zarazy ofiarowali narodowi mongolskiemu tanią i powszechnie dostępną gorzałę. Jak to musiało zadziałać na niewykształcony i zubożały lud, nie trudno się domyślać. Społeczeństwo rozpito.

Przekonaliśmy się o tym krótki czas po przyjeździe na miejsce. Alkohol towarzyszył nam od pierwszych godzin pobytu w Mongolii. Najczęściej wódka, ichniejsza narodowa Czyngis-chan, ale również piwo i airag. Czysta pojawiała się w odwiedzanych jurtach, domach mongolskich gospodarzy, hotelowym punkcie dla personelu, autobusach, bagażnikach samochodów biorących nas na stopa. Wszędzie. Pijaństwo było widoczne również w Ułan Bator, które słynie z demoralizowania młodych pokoleń potomków wielkiego imperatora. Wśród Mongołów funkcjonuje dość mocno przedświadczenie, że ten kto nie pije, ten frajer. Podobnie, jak w Polsce, alkohol jest jednym z honorowych gości podczas każdego świątecznego dnia. W internetach wyczytaliśmy, że „na kaca Mongołowie tradycyjnie spożywają marynowane gałki oczne owiec„, ale nie spotkaliśmy się z takim obyczajem podróżując po kraju. Kto wie, może to prawda? 🙂

 

Raport Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) z 2016 roku ukazujący statystyki spożywanego alkoholu na terenie kraju. Na diagramie widać rosnący poziom konsumpcji alkoholu, a także większą popularność ciężkich alkoholi. Mongołom jednak daleko do nas – Polacy (wg raportu WHO z tego samego roku) piją średnio 10 litrów czystego alkoholu.

 

Sowieci wmówili Mongołom, że picie wódki jest zdrowe

Mało kto wie, ale pierwsza gorzelnia powstała w Mongolii dopiero w latach 50-tych ubiegłego wieku. O ile picie alkoholu w Polsce ma tradycje sięgające pierwszych wieków naszej ery, o tyle w Mongolii było zwalczane z urzędu. Tak było od czasów wielkiego imperatora Czyngis-chana, aż do momentu włączenia Mongolii siłą do radzieckiej strefy wpływów. Sowieci rozpili mongolskie społeczeństwo wmawiając mężczyznom, że wódka to kumys na miarę XX wieku, a ten kto nie pije, ten mięczak.

Wcześniej picie było zarezerwowane tylko dla dojrzałych mężczyzn, a woltaż sporządzanych mlecznych wywarów alkoholowych nie przekraczał 20%. Problem pijaństwa jest szczególnie dotkliwy, bowiem zarówno ludy azjatyckie, jak i afrykańskie upijają się znacznie szybciej od Europejczyków. Jest to uwarunkowane genetyką i brakiem odpowiedniej ilości biokatalizatora odpowiedzialnego za wchłanianie alkoholu.

 

Najwięcej punktów sprzedaży alkoholu na świecie

Na miejscu dowiedzieliśmy się, że na 270 Mongołów przypada jeden sklep z alkoholem. Jak się okazuje, najwięcej na świecie. Sklepy uginają się pod ilością dostępnego alkoholu, a półka z procentami cieszy się zawsze największym zainteresowaniem męskiej populacji kraju.

W tym miejscu mała ciekawostka. W Ułan Bator wprowadzono prohibicję w kupowaniu alkoholu, która obowiązuje w pierwszy i dwudziesty dzień każdego miesiąca. Alkohol nie jest wtedy sprzedawany w sklepach i barach. W niektórych dzielnicach stolicy obowiązują bardziej konserwatywne zasady i dzień wolny od alkoholu zdarza się tylko raz w tygodniu.

 

Nasz wycieczkowy kompan, francuski antropolog Pierre. Udzielił mu się pustynny klimat i postanowił uzupełnić zapasy H2O.

 

Jakiego alkoholu Mongołowie piją najwięcej?

Najczęściej konsumowanym alkoholem w Mongolii jest gorzała. Mongołowie mają swoją własną belwederską wersję czystej – kultowego Czyngis-chana. Można go kupić od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych za butlę, w kilku wersjach  – od pospolitej „codziennej” przez bardziej świąteczne, aż po lśniące złotem i Babilonem limitowane edycje. W 2016 r. ówczesny przewodniczący jednoizbowego parlamentu Mongolii p. Zandaakhuu Enkhbold rzekł pamiętnie, że „Mongolia produkuje teraz własną wódkę, i że jest ona lepsza niż ta rosyjska„. Czy lepsza, tutaj trzeba byłoby spytać o opinię ekspercką Ferdynanda Kiepskiego, ale na pewno równie często pita. Woltaż wody ognistej oscyluje w przedziale 36-40%.

Popularnie są również piwa, z których najpopularniejsze marki to Jalam Khar, Soeyolj czy Khar Khorum. Trzeba pamiętać, że Mongolia kocha Czyngis-chana podobnie, jak Macedonia swojego Aleksandra Wielkiego. Nie dziwi więc, że duża część produktów spożywczych, nazw firm, pubów i usług nazywana jest po prostu imieniem narodowego imperatora. Podobnie jest z piwem.

Mongołowie mają długą tradycję picia sfermentowanego końskiego mleka. Powszechnie uważa się, że tylko kumys jest napojem alkoholowym produkowanym ze sfermentowanego kobylego mleka. Tak, kumys zwany również airagiem to powszechnie pity niskoprocentowy trunek wyskokowy o woltażu ok. 3%, ale Mongołowie piją również arkhi lub shimni. To mocniejsza wersja kumysu o mocy 11-12%. W Mongolii, podobnie jak w Turkmenistanie i Kazachstanie, pije się rownież chal (shubat), czyli napój z fermentowanego mleka wielbłądziego. Cieszy się on, podobnie jak wielbłądzie mięso, o wiele mniejszym prestiżem.

 

Historia nr 1: żubrówka, czyli pierwszy kontakt z mongolskim ludem

Rozpocznę wspominanie mongolskiej tułaczki o historii poznania dwóch krępych towarzyszy lokalnego szczepu. Zatrzymali się, gdy w promieniach słońca wypatrywaliśmy naszej pierwszej autostopowej okazji. Pamiętam, że byliśmy bardzo zdziwieni, że zatrzymał się bogato wyposażony landcruiser z limitowanej edycji. Wtedy jeszcze nie wiedzieliśmy, że część Mongołów zarabia stosunkowo niezłe pieniądze i zasadne jest w tym przypadku użycie stwierdzenia „fura, skóra i komóra„.

Spotkanie panów z poniższych zdjęć przeplata się z polskim wątkiem w tle. W trakcie kulturalnej libacji alkoholowej naszą uwagę zwrócił kryształowy kielon gospodarza, który mienił się w słońcu niczym pierścień Tuka Bilbo Bagginsa.   Siedząc na tylnim siedzeniu do naszych zmęczonych rosyjskim epizodem móżdżków docierały impulsy, że grawer na szkle powinien być znany potomkom wielkiej lechickiej cywilizacji. Po którymś z kolei chełście ognistej cieczy i okładzie z pomidora w końcu dotarło do nas, co się wydarzało. Oryginalny kielonek Żubrówki – prawie 8 tysięcy kilometrów od domu! Wtedy jeszcze nie byliśmy świadomi, że Żubrówka została oficjalnie przejęta przez rosyjską firmę Russian Standard, no ale cóż, wówczas w głowie jawiło się prostolinijne zdanie: kurwa, toż to polska wóda jest!

 

Integracja w akompaniamencie mongolskiej berbeluchy, pomidorów, ogórków i błękitu nieba.

Mongołowie są dziwni, ale gościnni. Szczególnie starają się zaimponować przyjezdnym, a jeśli powie się im, że są pierwszymi osobami, które się spotkało w Mongolii, popadają w radosny obłęd! Ten Pan ze zdjęcia, którego imienia nie pamiętamy podobnie, jak nazwy wulkanu na Islandii, okazał się do rany przyłóż. Poił, serwował mięsne jadło, nawet nam kupił bilety autobusowe do Ułan Bator. W trakcie integracji zdążył się również kompletnie nawalić. Niemniej, okazał się bardzo pomocnym człowiekiem. Razem ze swoim ziomkiem kierowcą podwiózł nas grubo ponad 100 kilometrów.

Zdrowie Mongolii, naturalnej krainy! Haraszo!

 

Historia nr 2: mongolski Kim Dzong Un i jego królestwo

W drodze między Ułan Bator a Dalandzadgad spotkaliśmy kolejnych miłośników twardych alkoholi. Napotkani Mongołowie pozałatwiali swoje stołeczne interesy i kierowali się do rodzinnego miasteczka Mandalgowi, które z populacją ponad 12 tys. mieszkańców śmiało może aspirować do miana ważnego węzła urbanizacyjnego. Klasyczny Chinggis-chan polał się szybciej niż myśleliśmy. Tym razem zapitka była bardziej cywilizowana w formie mikstur współczesnej popkultury.

 

 

Pozwólcie, że nakreślę Wam pokrótce portrety napotkanych towarzyszy. Pierwszy z wąsem okazał się największym śmieszkiem i konsumującym największe ilości alkoholu.  Najmniejszy w porządnej błękitnej koszuli, Pan kierowca perłowej limuzyny, był człowiekiem najrozsądniejszym z całej trójki, jedynym władającym językiem angielskim w stopniu komunikatywnym. Jego brat został przez nas ochrzczony ksywką Kim Dzong-Una, gdyż na żywo do złudzenia przypominał północnokoreańskiego watażkę. Ta postać okazała się kluczowa dla całej historii. Po przejechaniu 200 kilometrów i obaleniu litrowej flaszki dotarliśmy do portu. Rozpoczął się wówczas prawdziwy koncert przechwalania, kto lepiej mieszka i kto ma ładniejszy dom. Najpierw trafiliśmy w odwiedziny do domu wąsatego Mongoła, które skończyły się awanturą i kłótnią małżeńską. Następnie zostaliśmy zaproszeni na airag do domu Kima. Mongolski gospodarz ugościł nas po królewsku – słodyczami, sfermentowanym końskim mlekiem i papierosem. Pokazał nam swój sztucer i z dumą przyznał, że jest świetnym myśliwym. Następnie zabrał nas na okoliczną górkę, gdzie lekko na rauszu oznajmił z pełnym patetyzmem: „to miasto należy do mnie, to moje miasto jest„.

Niestety nasze dalsze relacje zaczęły się pogarszać, gdy odmówiliśmy noclegu argumentując swoją decyzję chęcią biwakowania na stepie. Odrzucenie propozycji płatnej wycieczki na pustynię Gobi okazało się przysłowiowym gwoździem to trumny. Mongolski gospodarz obraził się do tego stopnia, że już nie zamienił z nami żadnego zdania. Jego brat odwiózł nas na step. Wrócił w nocy, zaproszony na piwko, ale przyjechał sam bez gospodarza. Ten wciąż chował do nas urazę.

 

Kumys u gospodarza w Mandalgowi będę wspominał z łezką w oku.

 

Historia nr 3: rytuał picia wódeczki w Jurcie

Jurta to święte miejsce Mongołów, jej układ i poszczególnie rozmieszczenie przedmiotów jest bezpośrednio związane z panującą kulturą i tradycjami. Pierwszy kontakt z jurtą mieliśmy w Parku Narodowym Gobi Gurwansajchan. Odwiedziliśmy małą osadę na stepie i tam po raz pierwszy mogliśmy przyjrzeć się z bliska wnętrzu geru. Pomieszczenie robi duże wrażenie i wydaje się bardzo przytulne. W zasadzie miejsca jest na tyle dużo, że wyobrażam sobie bytowanie na takiej przestrzeni z drugą osobą.

Zostaliśmy przywitani wódką.  Pierwszy raz w życiu piłem „kielonka” na trzy razy. Tyle białej śmierci buzowało w srebrnym półmisku. Cały ceremoniał spożycia alkoholu miał swój początek i koniec. Zaczęło się od oddania hołdu naturze i szeroko pojętej „Matce Ziemi” poprzez trzykrotne ochrzczenie przestrzeni po lewej, prawej i z przodu. Nie zapamiętałem dokładnej kolejności, ale za każdym razem gdy wznosiliśmy kielon w górę, ten rytuał się powtarzał. Półmisek oczywiście musiał zostać opróżniony od razu. Odmowa toastu byłaby potwarzą dla gospodarza. W mongolskim świecie samców rozpowszechniony jest pogląd, że prawdziwy facet powinien pić dużo alkoholu, aby udowodnić swoją męskość. To po pierwsze. Po drugie, na uprzejmości gospodarza trzeba zawsze reagować ochoczo! Wchodząc do jurty oczywiście staraliśmy się przestrzegać tradycyjnych mongolskich obyczajów. Nie nadepnęliśmy więc na prób (nadepnięcie wg Mongołów przynosi pecha), a w środku staraliśmy się poruszać zgodnie ze wskazówkami zegara.

 

No to siup! Widać po mordach, że mongolski destylat dokonał spustoszeń w naszych przełykach.

Rytualne grzmocenie wódeczki przez gospodarza

Tradycyjne drewniane wejście do geru

 

Historia nr 4: Dalanzadgad i pijaństwo na pustyni Gobi

Czwarta zakrapiana historia związana jest z kilkudniową eskapadą na pustynię Gobi. Zanim jednak ruszyliśmy do piaskowego imperium kontynentalnego interioru, mieliśmy czas na przyjrzenie się mieszkańcom miasta. Dalanzadgad to w skali Mongolii dość duży port komunikacyjny z własnym lotniskiem, usługami i przemysłem. Pierwsze spostrzeżenie po przyjeździe – sowietystan z nutą orientalizmu. Bloki-karły, ale z wielkiej płyty, uliczki naszpikowane sklepikami z alkoholem i spożywką. Na schodach, w bramach i na dziedzińcach lokalni mieszkańcy „delektujący się wolnym czasem”. Część z nich w towarzystwie butelczyny 🙂

Oczy przyjezdnego razi kontrast między bogatymi hotelami i sklepami, a szarą postradziecką architekturą. Główny rynek miasta to prawdziwy dziki zachód, klepisko na którym lokalni sprzedawcy handlują wszystkim, czym się da – od bielizny ala Marian Paździoch, przez kumys aż po mięso. W sklepach prawdziwą czcią darzone są półki z alkoholem. Nic nowego pomyśleliśmy, prawie, jak u nas w domu. W Polszy nad Wisłą, gdzieś na oko 8 tysięcy kilometrów na północny-zachód stąd.

 

 

W Dalan też polała się wódeczka, ale prawdziwa uczta królów miała dopiero nadejść. Jadąc na Gobi nastawialiśmy się na samotne błąkanie po cmentarzyskach dinozaurów. Los chciał jednak inaczej i w ostatni dzień u zboczy śpiewających wydm (Khongoryn Els) odbyła się zakrapiana feta. Wśród biesiadników znaleźli się kierowcy radzieckich maszyn, lokalni przewodnicy, koczownicy z okolicznych osad i my – reprezentanci innych cywilizacji. Tego dnia działy się rzeczy wielkie – od odśpiewania na baczność hymnu Wielkiej Lechii, przez dzikie pląsy do otępiałych odgłosów wydobywających się z boomboxa, po prześciganie się w coraz to bardziej oryginalnych toastach. Śmiechów nie było końca…

Rankiem wszyscy uczestnicy przyjęcia z nostalgią wspominali miniony wieczór. Ponoć to była największa wiksa pod wydmami w historii. Ponoć, bo wiadomo, jak uprzejmi są panowie przewodnicy. Niemniej, po raz kolejny sprawdziła się maksyma „czas życia krótki, kropnijmy wódki„.

 

Zakamarki Dalanzadgad, niespełna 20 tysięcznego miasteczka na południu kraju.

I jeeebuuuuuut Waldek, chluśniem bo uśpiem!

alkoholCzingis Chankraina błękitnego niebaMongoliaMongołowie piją alkoholUłan Bator
5 komentarzy 0 FacebookTwitterPinterestEmail
Daniel

Pan Król, bloger i miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do krain nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego; człowiek interesu na miarę XXI wieku. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem. Kolekcjoner winyli i pamiątek ze świata. Beergeek. Tester sprzętu noktowizyjnego.

poprzedni artykuł
Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac
następny artykuł
Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

CZYTAJ WIĘCEJ PODOBNYCH ARTYKUŁÓW

Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

23 czerwca, 2021

Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

19 września, 2020

Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

2 kwietnia, 2019

Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

22 października, 2017

Mongolia – kraina błękitnego nieba

11 maja, 2017

W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

9 marca, 2017

Do Mongolii kolorowym Protonem!

30 listopada, 2016

O alkoholu w Malezji słów kilka

5 maja, 2016

Ekspedycja wschód: Syberia i Mongolia #prolog

19 kwietnia, 2016

5 komentarzy

Magdalena098 28 czerwca, 2021 - 12:48 pm

Bardzo zainteresował mnie ten wpis! Uważam, że alkohol jest dla ludzi, jednak w małych ilościach i nie aż tak często. Kolekcjonuje ekskluzywne alkohole i każdy prezent w postaci niebanalnego trunku mnie cieszy. Mimo tego, że mam sporo alkoholu w domu, nie nadużywam alkoholu, bo znam umiar 🙂

Reply
Daniel 28 czerwca, 2021 - 1:29 pm

Pozdrawiam koneserkę alkoholi wszelakich. Również należę do osób ceniących sobie degustację %, w Mongolii momentami konsumpcja przypominała maraton wysokoprocentowy, niemniej było to ciekawe doświadczenie. Za każdym razem gdy wracam z dalekich stron w moim barku ląduje jakiś egzotyczny destylat. Pozdrawiam ciepło

Reply
Paula Wetalk 19 lipca, 2021 - 1:07 pm

Z jednej strony duża ciekawostka bo o tym nie słyszałam, z drugiej strony bardzo to przykre.

Reply
Daniel 20 lipca, 2021 - 9:25 am

Pełna zgoda. Poziom rozpicia Mongołów przez postsowieckie obyczaje jest zbrodnią na tym nomadyjskim narodzie. O problemach z alkoholem wspólnot pierwotnych na Syberii świetnie pisał Hugo Bader w książce 'Biała gorączka’. Polecam.

Reply
medycznydetox 31 grudnia, 2021 - 9:00 am

O na pewno książkę sobie zamówię

Reply

Zostaw komentarz Cancel Reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

O autorze

O autorze

Miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do miejsc nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem.

Złap nas na Instagramie

Newsletter

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj świeże tipy podróżnicze jako pierwszy!

Odbierz zniżkę na nocleg!

Hania i Deny

Hania i Deny

On kocha nieoczekiwany zwrot akcji i misje wysokiego ryzyka. Ona Francję, a jej podróż do Indii skończyłaby się wydaniem wszystkich pieniędzy na pomoc socjalną dla ubogich. Wspólna miłość, niezmiennie - podróże ❤

  1. EximTours - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji23 stycznia, 2023

    Bardzo wartościowy przewodnik po całej Sycylii! Masa ciekawych, nietuzinkowych miejsc do zwiedzenia o każdej porze roku. Wycieczki objazdowe mają swój…

  2. Marta - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji17 stycznia, 2023

    Super zestawienie, wybrałeś naprawdę prawdziwe perełki. Dla mnie TOP Sycylii to Erice i Cefalu, uwielbiam.

  3. Daniel - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji12 stycznia, 2023

    Grazie! Taki był cel!

  4. górskie spacery - Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji10 stycznia, 2023

    Świetny wpis. Nigdy nie byłam na Sycylii, na razie podróżuję palcem po mapie, zbieram informacje. Bardzo mi pomógł ten artykuł,…

  5. Daniel - Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie2 stycznia, 2023

    Witaj Piotrze, dzięki wielkie, ogarnięte. Masz na myśli tę starożytną misę z sardynką? :) Pozdrowienia z prowincji Setubal! Lizbona górą!

Instagram

  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Youtube

@2022 - All Right Reserved. Designed and Developed by PenciDesign


Wróć na górę
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Azja Środkowa

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Miasta

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Azja Środkowa

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Mongolia

      Do Mongolii kolorowym Protonem!

      30 listopada, 2016

      Mongolia

      Ekspedycja wschód: Syberia i Mongolia #prolog

      19 kwietnia, 2016

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Turkmenistan

      Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

      16 marca, 2020

      Turkmenistan

      Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

      26 lutego, 2020

      Turkmenistan

      Mauzoleum Gozli Ata w Turkmenistanie

      31 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Kanion Yangykala w Turkmenistanie – informacje praktyczne

      23 stycznia, 2020

      Turkmenistan

      Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

      15 października, 2019

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      bliski wschód

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Iran

      Wiza do Iranu – tutorial

      30 grudnia, 2015

      Iran

      Survival po Persji

      22 maja, 2015

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • Europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Miasta

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Europa

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Atrakcje okolic Lizbony – dziki przylądek Cabo Espichel

      22 listopada, 2022

      Portugalia

      Pedra da Mua – ślady dinozaurów w Portugalii

      18 listopada, 2022

      Portugalia

      Evora – co zobaczyć w stolicy regionu Alentejo

      11 listopada, 2022

      Portugalia

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Portugalia

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Tajemnicza Sintra i jej największe atrakcje

      14 sierpnia, 2022

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Pierwsza podróż do Portugalii

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      azja płd-wsch

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Kambodża

      Smażony pająk, czyli Kambodża mekką tarantuli

      30 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Choeung Ek – pola śmierci w Kambodży

      26 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Wzgórze Zatrutych Drzew – szkoła Tuol Sleng (S-21)

      23 sierpnia, 2022

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Zwiedzanie Sycylii samochodem – 16 topowych atrakcji

      28 grudnia, 2022

      Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Bazary świata
    • Bazary świata

      Mercado do Livramento – najlepszy targ rybny jaki…

      7 listopada, 2022

      Bazary świata

      Targ Złodziei (Feira da Ladra) w Lizbonie

      20 sierpnia, 2022

      Bazary świata

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Bazary świata

      Gdańsk też ma swoje bazary, czyli pchli targ…

      31 lipca, 2021

      Bazary świata

      Targ zwierząt w Sineu – Majorka, jakiej nie…

      3 maja, 2021

      Bazary świata

      Targi i bazary Palermo

      30 listopada, 2020

      Bazary świata

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Bazary świata

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

      Bazary świata

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Bazary świata

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Niezbędnik włóczykija, czyli co zabrać w podróż z…

      31 grudnia, 2022

      Dziki biwak

      Spanie pod namiotem w Turcji Wschodniej. Gdzie warto?

      12 sierpnia, 2022

      Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Dziki biwak

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

  • Craft beer & Food
    • Craft Beer & Food

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Craft Beer & Food

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Craft Beer & Food

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Craft Beer & Food

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Craft Beer & Food

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016