Travel Tips
Jakie pamiątki przywieźć z Majorki?
Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?
Jak dostać się to Turkmenistanu?
Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić
Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?
Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial
10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów
Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?
Wiza do Iranu – tutorial
  • Partnerzy
  • Współpraca
  • Bucket List
  • Karta Curve
  • Prelekcje
  • Kontakt
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
Banner
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Portugalskie fado

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

  • Craft beer & Food
    • Na szlaku piwa kraftowego

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Na szlaku piwa kraftowego

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Na szlaku piwa kraftowego

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Na szlaku piwa kraftowego

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Na szlaku piwa kraftowego

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

Turkmenistan

W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

by Daniel 16 lipca, 2022
by Daniel 16 lipca, 2022 121 views

Pustynia Kara Kum w Turkmenistanie

10 lat temu przeglądając literaturę podróżniczą natrafiłem na osobliwe miejsce położone gdzieś w odległej krainie azjatyckiego interioru. Pamiętam, że gdy po raz pierwszy zobaczyłem Wrota Piekieł zacząłem się zastanawiać, dlaczego tak mało osób odwiedza Turkmenistan. Po chwili zrozumiałem, że to nie takie proste, bo kraj, który potencjałem turystycznym nie odbiega od pozostałych stanów Azji, jest jednym z najbardziej zamkniętych terytoriów współczesnego świata. Wtedy obrałem tę surrealistyczną atrakcję powstałą na skutek ludzkiego błędu za cel długo wyczekiwanej ekspedycji po Jedwabnym Szlaku. A pustynia Kara Kum miała stać się szlakiem prowadzącym do celu.

Najważniejsze rozdziały relacji

    • 0.1 Błąd radzieckiej myśli technologicznej 
    • 0.2 Pustynia Kara Kum – w drodze na bezkresne piaski 
    • 0.3 Konfrontacja z piekielną szczeliną pośrodku niczego
    • 0.4 Zdążyć przed końcem
  • 1 Pustynia Kara Kum na własne oczy? Chcesz odwiedzić Turkmenistan?

Błąd radzieckiej myśli technologicznej 

Od momentu fascynacji turkmeńskim dołem na pustyni Kara Kum, a faktycznym wdrożeniem w życie eskapady 4500 km od domu, minęło siedem długich lat. Gdy już jednak spakowałem ostatnią sakwę, a na nogi założyłem wyprawowe buciory, wiedziałem, że gdzieś za trzy tygodnie stanę przed Derweze, co w języku turkmeńskim oznacza bramę. Pół roku przed pandemicznym koszmarem ruszyłem w przygodę życia po najpiękniejszych miastach Silk Road ze zwieńczeniem w surowej krainie zwanej “czarnym piaskiem”.

Kara Kum to piaszczysta pustynia położona na Nizinie Turańskiej, która stanowi 80% powierzchni Turkmenistanu. Jest miejscem niesamowicie bogatym w gaz ziemny, co w latach 70-tych ubiegłego wieku determinowało szereg złożonych działań wiertniczych. Według najpopularniejszej teorii to wówczas grupa radzieckich inżynierów wykonała odwiert, który w konsekwencji doprowadził do zapadnięcia się ziemi i powstania wielkiego na kilka boisk do koszykówki krateru. Wydobywający się z wnętrza gaz celowo podpalono, licząc, że wypali się w ciągu kilku najbliższych tygodni. A gaz płonie do dziś, ponad pół wieku od tych wydarzeń.

Pustynia Kara Kum – w drodze na bezkresne piaski 

Przejście turkmeńsko-uzbeckie przekraczamy pieszo w miejscowości Farap. Dotarcie do Krainy Turkmenbaszy zajęło nam ponad dwa tygodnie. Wymagało od nas nieustannej podróży od Nursułtan, przez Ałmaty, Taszkient, Samarkandę i Bucharę. Dziki camp na pograniczu był na swój sposób intrygujący – przez większość czasu trwaliśmy w trybie standby bacznie wypatrując skorpionów, dzikich psów, mundurowych i jegomości spod ciemnej gwiazdy. Prawdziwy koniec świata, który momentami zaburzał jedynie blask świateł dobiegających zza turkmeńskiej granicy.

 

Wyprawa na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie
Pustynia Kara Kum

Turkmenistan to jeden z najbardziej zamkniętych krajów świata, do którego dociera rocznie niewielu zagranicznych przybyszów. Skomplikowany system wizowy i możliwość przebywania na terenie kraju zaledwie kilka dni sprawia, że republikę odwiedza jedynie garstka osób. Najczęściej odpowiednio zmotywowanych wędrowców. Z powodu naszych planów postanowiliśmy skorzystać z usług zaprzyjaźnionej agencji turystycznej. Wydostanie się z turkmeńskiego terytorium drogą morską przez Morze Kaspijskie do portu w Baku nie jest łatwe. Droga na pustynię Kara Kum przecina  dziedzictwo historyczne światowego formatu, czyli ruiny starożytnego Merwu –  najstarszej i najlepiej zachowanej miejskiej oazie wzdłuż Jedwabnego Szlaku w Azji Środkowej. Po całym dniu wędrówki docieramy do Aszchabadu – marmurowej utopii pośrodku niczego. Przepakowujemy manatki i drogą w kierunku Yerbent ruszamy podbijać Wrota Piekieł (przeczytaj relację z podróży w artykule Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie).

 

Konfrontacja z piekielną szczeliną pośrodku niczego

Droga na miejsce, w którym znajdują się Wrota Piekieł, to dość kameralnie uczęszczana asfaltowa dwupasmówka. Fragmentami zakopana w pustynnym piachu, wydaje się nie mieć końca. Towarzystwa dotrzymują nam baktriany, czyli dwugarbne wielbłądy udomowione na tych terenach już 2500 lat p.n.e. Po trzech godzinach docieramy do przedsionków piekła w formie dwóch dużych kraterów. Na ich dnie których kolejno tli się gaz i dryfują na wodzie setki pustych plastikowych butelek przygnanych w to miejsce przez samum. To gorący i suchy wiatr pustynny. Właściwy krater jest już blisko, bo zaledwie 20 minut drogi samochodem z napędem na cztery koła.

Widząc w oddali piekielną jamę odpalamy z pokładowych głośników furmanki szlagier Highway to Hell. Brian Johnson nastraja nas odpowiednio przed tym, co nieuchronne – spojrzeniem w głąb płonącej rozpadliny. Pierwsze zetknięcie z ognistym dołem robi kolosalne wrażenie. Nagle dociera do nas, że jesteśmy bardzo daleko od domu. W zamkniętym Turkmenistanie, gdzieś pośrodku niczego na zapomnianej pustyni Kara Kum. W miejscu, do którego już nie wrócimy. Przyjazd tutaj to taki to klasyczny one life challenge. To przygoda w najczystszej postaci, uczucie poznawania krainy jeszcze nie splamionej wirusem tandety XXI wieku. 

Podróż na pustynię Kara Kum

Wokół rozgrzanych Wrót rozstawiono prowizoryczne barierki, które w wielu miejscach zostały już lekko zdewastowane. Ich pomysłodawca mógł to przewidzieć, bowiem delektowanie się zastanym widokiem “z bezpiecznej odległości” znacząco obniża rangę doznań wizualno-sensorycznych. Łamiemy strefę bezpieczeństwa i siadamy na skalnej półce, wpatrując się w tańczące płomienie. Jest z nami kilku zagranicznych przybyszów, którzy wraz z nastaniem mroku wracają do rozstawionych w okolicy jurt i namiotów. Gdy zapada noc, Wrota Piekieł i gwiazdy na niebie są dla nas na wyłączność. W powietrzu unosi się mocno wyczuwalny zapach siarki, a lico rozświetla żar wydobywający się z rozpadliska. I dla tej chwili warto tu przyjechać, a moment ten zarchiwizować w zwojach pamięci na resztę życia. Na tym łez padole.

 

Zdążyć przed końcem

Początkiem br. światowe media obiegła informacja, o kolejnym postanowieniu rządu w Aszchabadzie, który zapowiedział ostateczne zamknięcie popularnej atrakcji. W przeszłości padały już podobne deklaracje, ale tym razem ryzyko zamknięcia Wrót jest o wiele większe. Palący problem ze względów ekologicznych i ekonomicznych ma zostać rozwiązany w trybie pilnym. Rządzący krajem zlecili już ekspertyzę, trzeba zatem mieć nadzieję, że zostanie wykonana przez podobnych fachowców, co w latach 70-tych…Likwidacja Door to Hell byłaby sporym ciosem dla turkmeńskiego sektora turystycznego. A już z pewnością dużym rozczarowaniem dla wszystkich globtroterów szukających przygód w tej części świata.



Wrota Piekieł odmieniły los żyjących na tych terenach Turkmenów z plemienia Teke. Wypadek przy pracy, którego od dekad wstydzi się reżim w Aszchabadzie, stał się paradoksalnie największą atrakcją turystyczną kraju. A już z pewnością znakiem rozpoznawczym Republiki Turkmenistanu. Czy pustynia Kara Kum zasypie piaskiem piekielną szczelinę? To wie tylko kolejny z następców Turkmenbaszy, któremu przyjdzie podjąć tę decyzję. A wtedy świat po raz kolejny usłyszy o dziwnym państwie położonym w Azji Centralnej. Ze stolicą z marmuru i złotymi posągami wojowników…

Pustynia Kara Kum na własne oczy? Chcesz odwiedzić Turkmenistan?

Zobacz nasze pozostałe relacje z podróży po najbardziej zamkniętej byłej republice ZSRR.

Jeśli chcesz, abym pomógł Ci zorganizować podróż do Turkmenistanu, odezwij się do mnie – formularz kontaktowy.


Door to Hellkara kumpustyniaturkmenistanwrota piekieł
0 comment 0 FacebookTwitterPinterestEmail
Daniel

Pan Król, bloger i miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do krain nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego; człowiek interesu na miarę XXI wieku. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem. Kolekcjoner winyli i pamiątek ze świata. Beergeek. Tester sprzętu noktowizyjnego.

previous post
Skarby Zabrza – Kopalnia Guido i Sztolnia Królowa Luiza

You may also like

Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

19 kwietnia, 2020

Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

14 kwietnia, 2020

Jak dostać się to Turkmenistanu?

30 marca, 2020

Starożytne Merw – największe miasto świata XII wieku

16 marca, 2020

Nohur i tajemniczy cmentarz w górach Kopet Dag

26 lutego, 2020

Mauzoleum Gozli Ata w Turkmenistanie

31 stycznia, 2020

Kanion Yangykala w Turkmenistanie – informacje praktyczne

23 stycznia, 2020

Wrota Piekieł znajdziesz w Turkmenistanie!

15 października, 2019

Leave a Comment Cancel Reply

Save my name, email, and website in this browser for the next time I comment.

O autorze

O autorze

Miłośnik wschodnich krain. Orędownik podróży do miejsc nierozwiniętych turystycznie, aktywny uczestnik życia społeczno-politycznego. Zwolennik klasycznych podróży z plecakiem.

Newsletter

Zapisz się do naszego newslettera i otrzymuj świeże tipy podróżnicze jako pierwszy!

Odbierz zniżkę na nocleg!

Hania i Deny

Hania i Deny

On kocha nieoczekiwany zwrot akcji i misje wysokiego ryzyka. Ona Francję, a jej podróż do Indii skończyłaby się wydaniem wszystkich pieniędzy na pomoc socjalną dla ubogich. Wspólna miłość, niezmiennie - podróże ❤

Keep in touch

Facebook Instagram Pinterest Youtube Soundcloud Tiktok
  1. Daniel - Karta Curve – dlaczego warto mieć tę kartę w podróży poza Revolutem [RECENZJA]29 lipca, 2022

    Hej! Tak, wszystkie linki są aktywne. 5 dyszek na start czeka do zgarnięcia :)

  2. Nina - Karta Curve – dlaczego warto mieć tę kartę w podróży poza Revolutem [RECENZJA]22 lipca, 2022

    Hej! Super artykuł. Przekonałeś mnie :) A czy Twój link i promocja są jeszcze aktywne?

  3. Storyteller - Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu24 czerwca, 2022

    Turkmenistan nie jest dobrze znany jako cel podróży. Jak dotąd głównymi powodami wizyty był trudny proces wizowy, Uważam, że jednak…

  4. Kris - Bornholm, czyli wyspa idealna22 maja, 2022

    Świetny opis! A czy przy Shelterach można rozbić namiot?

  5. Natalia - Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach3 lutego, 2022

    Uwielbiam kuchnię turecką, dziękuję za ten przewodnik <3

Instagram

  • Facebook
  • Instagram
  • Pinterest
  • Youtube
  • Email
  • Soundcloud
  • Tiktok

@2022 - All Right Reserved. Designed and Developed by PenciDesign


Back To Top
O Azji Centralnej, Bliskim Wschodzie i wyspach ciepłego południa
  • O Nas
  • Afryka
    • Afryka

      Ogrody Majorelle – zielona oaza Marrakeszu

      23 marca, 2020

      Afryka

      Marrakesz – bazarowe szaleństwo Medyny

      12 stycznia, 2020

      Afryka

      Marrakesz, dzielnica Mellah – tutaj orient pachnie najlepiej

      21 grudnia, 2019

      Afryka

      Marrakesz, Pałac Bahia – łowy porannego fotografa

      14 grudnia, 2019

      Afryka

      Jak tanio i bez kaucji wynająć samochód w…

      23 kwietnia, 2019

  • Azja Środkowa
    • All Kazachstan Mongolia Syberia Turkmenistan Uzbekistan
      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Azja Środkowa

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azja Środkowa

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Big Almaty Lake – lazurowa perła Kazachstanu

      19 marca, 2021

      Kazachstan

      Targ w Kazachstanie, czyli Zelenyy Bazar w Ałmaty

      4 listopada, 2020

      Kazachstan

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Kazachstan

      Jezioro Kaindy, czyli podwodny las w Kazachstanie

      4 maja, 2020

      Mongolia

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Mongolia

      Naran Tuul – największy bazar w Mongolii

      2 kwietnia, 2019

      Mongolia

      Mongolia – kraina błękitnego nieba

      11 maja, 2017

      Mongolia

      W poszukiwaniu dinozaurów: Flaming Cliffs w Mongolii

      9 marca, 2017

      Syberia

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

      Turkmenistan

      W drodze na pustynię Kara Kum w Turkmenistanie

      16 lipca, 2022

      Turkmenistan

      Aszchabad – osobliwa stolica Turkmenistanu

      19 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Meczet Gypjak – największy meczet Azji Środkowej

      14 kwietnia, 2020

      Turkmenistan

      Jak dostać się to Turkmenistanu?

      30 marca, 2020

      Uzbekistan

      Bazar Chorsu w Taszkiencie

      26 kwietnia, 2020

  • bliski wschód
    • All Iran Izrael Jordania
      bliski wschód

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Człowiek, który nie mył się od 60 lat

      12 czerwca, 2017

      Iran

      Top 10 spotkanych ludzi #travels

      14 kwietnia, 2016

      Iran

      Utracona wolność czyli kobiety w Iranie w latach…

      22 lutego, 2016

      Iran

      Obalamy mity o Iranie #Persji

      11 stycznia, 2016

      Izrael

      Smarkacz w Izraelu

      1 listopada, 2012

      Jordania

      Hashem – bo najlepsze falafele zjesz w Ammanie!

      5 kwietnia, 2021

      Jordania

      Pustynia Wadi Rum, czyli ABC pustynnego szczura

      8 grudnia, 2018

      Jordania

      Wypożyczanie samochodu w Jordanii #tutorial

      27 października, 2018

  • europa
    • All Białoruś Mołdawia Portugalia Serbia Turcja ukraina Włochy
      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      artykuły okołopodróżnicze

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      europa

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Białoruś

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Białoruś

      O tym, jak pojechałem na Białoruś postrzelać

      22 października, 2017

      Mołdawia

      Mołdawia bez szału

      1 marca, 2013

      Portugalia

      Miasto Cascais – najpiękniejszy kurort Portugalii

      10 czerwca, 2021

      Portugalia

      Praia da Adraga – najładniejsza plaża Portugalii

      9 października, 2020

      Portugalia

      Portugalskie fado

      1 listopada, 2012

      Serbia

      Dzikie oblicze Serbii – Kanion rzeki Uvac

      25 lipca, 2019

      Serbia

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Serbia

      Tourne po Bałkanach

      7 listopada, 2012

      Turcja

      Co zjeść w Turcji, czyli epopeja o kebabach

      3 lutego, 2022

      Turcja

      Góra Nemrut (Nemrut Dağı) – perełka wschodniej Turcji

      14 stycznia, 2022

      ukraina

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      ukraina

      Jak jest w Czarnobylu?

      1 listopada, 2017

      ukraina

      10 powodów, dla których musisz odwiedzić Lwów

      12 sierpnia, 2017

      Włochy

      Największe atrakcje Palermo. Co zobaczyć?

      8 stycznia, 2021

      Włochy

      Werona w stylu slow travel

      30 sierpnia, 2020

      Włochy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Włochy

      Florencja pięknem odziana

      9 maja, 2013

  • Indochiny
    • All Kambodża Malezja Tajlandia
      Azja Południowo-Wschodnia

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Bazary świata

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Kambodża

      Targowisko Central Market w Phnom Penh

      19 listopada, 2021

      Kambodża

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Kambodża

      Bazarowe szaleństwo, czyli o targach w Kambodży

      9 lutego, 2018

      Malezja

      Wrażenia z wizyty w Kuala Lumpur

      20 lutego, 2017

      Malezja

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016

      Malezja

      Park ptaków w Kuala Lumpur #must see

      4 stycznia, 2016

      Tajlandia

      Kac Bangkok, czyli o Tajlandii

      21 lipca, 2016

  • Kaukaz
    • All Armenia Azerbejdżan Gruzja
      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

      Armenia

      Szlakiem monastyrów w Armenii

      3 lutego, 2016

      Azerbejdżan

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Ognista ziemia Azerbejdżanu – płonąca góra Yanar Dag

      21 lutego, 2021

      Azerbejdżan

      Kraina błotnych wulkanów w Azerbejdżanie

      27 stycznia, 2021

      Azerbejdżan

      Kierunek Azerbejdżan

      18 grudnia, 2014

      Gruzja

      Autostopem przez Gruzję

      13 marca, 2016

  • Wyspy
    • Wyspy

      Sardynia, czyli poznaj Włochy od innej strony

      4 maja, 2018

      Wyspy

      Jak wygląda życie na wyspach Kambodży?

      18 marca, 2018

      Wyspy

      Bornholm, czyli wyspa idealna

      23 października, 2016

      Wyspy

      Malta i Gozo

      9 maja, 2013

      Wyspy

      Państwo, które nie istnieje

      1 listopada, 2012

  • Dziki biwak
    • Dziki biwak

      Park Narodowy Gobustan: dziki nocleg pośród petroglifów

      28 lutego, 2021

      Dziki biwak

      Kanion Szaryński – biwak na skalnym pustkowiu

      23 maja, 2020

      Dziki biwak

      Z plecakiem po dzikiej Serbii – Park Narodowy…

      20 lipca, 2019

      Dziki biwak

      Zimowy biwak w rumuńskich Karpatach

      16 marca, 2019

      Dziki biwak

      Biwak nad jeziorem Bajkał na Syberii

      13 września, 2017

  • Craft beer & Food
    • Na szlaku piwa kraftowego

      Odessa, czyli gdzie dobrze zjeść i wypić

      23 czerwca, 2021

      Na szlaku piwa kraftowego

      Gdzie napić się dobrego piwa w Weronie?

      19 września, 2020

      Na szlaku piwa kraftowego

      Dlaczego Mongołowie piją tyle alkoholu?

      2 września, 2019

      Na szlaku piwa kraftowego

      Gdzie dobrze zjeść i poimprezować w Mińsku?

      22 października, 2017

      Na szlaku piwa kraftowego

      O alkoholu w Malezji słów kilka

      5 maja, 2016